معرفی رشته معماری داخلی و هر آنچه باید در مورد آن بدانید

تعریف رشته معماری داخلی

رشته معماری داخلی به بهینه سازی فضاهای داخلی ساختمان ها به منظور انجام فعالیت های روزانه (زندگی – کار ) می پردازد .معماری داخلی " آفرینش فضا " است. این رشته از سویی همانند معماری با ساختمان و اجزای آن سروکار دارد و از سویی دیگر همانند طراحی داخلی بر فضاهای داخلی تاکید می کند.

رشته معماری داخلی چیست؟

- در مورد نیازها و الزامات پروژه (که به اصطلاح بهش تفهیم نامه می گن) با مشتریان، همکاران، پیمانکاران و پیمانکاران فرعی بحث و گفتگو کند.
- به این فکر کند که چه روش ها و موادی می توانند الزامات فضایی که در تفهیم نامه آمده را برآورده کنند و بهترین این روش ها و مواد رو انتخاب کند.
- زمان بندی دقیقی انجام دهد راجع به این که مراحل خاصی از پروژه در چه زمانی تکمیل خواهد شد.
- برای کل پروژه هزینه دقیقی تعیین کند.
- راجع به پروژه تحقیق کند و نمونه های طرح و مد برد رو به مشتری نشان دهد و در مورد آن بحث کند.
- از نرم افزارهای صنعتی برای ایجاد طرح های کاری، مدل ها و برنامه ها برای فضا استفاده کند.
- مواد موردنیاز برای اتصالات، مبلمان و دکوراسیون را از فروشنده ها تهیه کند.
- برای بحث و توافق در مورد هزینه ها و زمان بندی با نقشه بردارها همکاری نزدیکی داشته باشد.
- با معماران، متخصصان، طراحان دیگه و پیمانکاران همکاری نزدیک داشته باشه تا مشکلات در همون مراحل اولیه حل شوند.
- با تیم ساخت همکاری داشته باشند تا مطمئن شوند که طراحی به همون شکل برنامه ریزی شده پیش میرود.
- از ابتدا تا انتهای پروژه نظارت داشته باشند تا مطمئن شوند که همه چیز طبق برنامه ریزی مالی و زمانی تفهیم نامه پیش میرود.

رشته معماری داخلی برای چه کسانی مناسب است؟

رشته معماری داخلی برای افرادی مناسب است که قدرت خلاقیت بالا، ذوق هنری و تخیل قوی برای ایده‌پردازی داشته و علاقه‌مند به مبلمان و تزئینات فضاهای داخلی ساختمان باشند چراکه اصل اساسی مباحث مطرح شده در این رشته تحصیلی، پیرامون این موضوعات قرار می‌گیرد.

همچنین افرادی که به جزئیات توجه می‌کنند و در حل مسائل به صورت خلاقانه تبحر دارند، می‌توانند در این رشته تحصیلی موفق‌تر ظاهر شوند. در کنار همه این موارد، نباید نقش دانش فنی را نیز از یاد برد. به طور کلی داشتن خلاقیت و ذوق هنری در کنار آشنایی با روش‌های فنی و اجرایی، به موفقیت هر چه بیشتر معماران داخلی کمک کند.

لیستی  از توانایی های لازم برای رشته معماری داخلی

 - خلاقیت و تخیل

 - توجه به جزئیات

 - مهارت حل مسائل به صورت خلاقانه و سازمان یافته

 - مهارت های مذاکره و مدیریتی

 - ارتباطات خوب و مهارت های کار گروهی

 - توانایی مدیریت زمان و انجام کار تا یک تاریخ مشخص و توانایی کار با یه بودجه مشخص و محدود

 - مهارت های IT پیشرفته

 - مهارت های طراحی ، به خصوص طراحی چشم انداز و داشتن آگاهی نسبت به محیط و فضا

 - نگارش و دستور زبان

 - توانایی های محاسباتی

تفاوت رشته معماری داخلی و مهندسی معماری:

رشته معماری داخلی را نباید با رشته مهندسی معماری اشتباه گرفت. رشته معماری داخلی در عین تشابه در برخی ابعاد، دارای تفاوت‌هایی با رشته مهندسی معماری است. معماری داخلی صرفا به طراحی و ساخت فضاهای داخل ساختمان می‌پردازد درحالیکه مهندسی معماری به صورت کلی به این موضوع نگاه می‌کند و با کلیات ساختمان چه از بیرون و چه از داخل در ارتباط است.

همچنین باید توجه داشت که مهندس معمار روند کلی ساختمان از جمله کاربری ساختمان، برنامه فیزیکی، لکه‌گذاری فضایی، سیرکولاسیون، پی‌ریزی، سقف‌ها، بازشوها و فرم کلی ساختمان را طراحی می‌کند ولی معمار داخلی به جنبه‌های زیبایی شناختی، کاربردی بودن، طراحی مبلمان و طراحی فضاهای داخلی بر اساس نیازها و شرایط محیطی می پردازد.

همه چیز درباره رشته تحصیلی معماری داخلی و ادامه تحصیل در دانشگاه:

رشته ی معماری داخلی یکی از رشته های هنرستان و زیر مجموعه گروه هنر در شاخه فنی و حرفه ای است این رشته برای اولین بار در سال تحصیلی 96-95 وارد سیستم آموزشی شد و اولین فارغ التحصیلان این رشته در خرداد سال 98 دیپلم گرفتند. گروه هنر در شاخه فنی و حرفه ای شامل 12 رشته به نام گرافیک، فتوگرافیک، نقشه کشی معماری، معماری داخلی، طراحی و دوخت، سینما، نمایش، نقاشی، موسیقی، صنایع دستی، انیمیشن و تولید برنامه های تلویزیونی است. دانش آموزانی که به زمینه های هنر علاقه مند هستند می توانند در یکی از این 12 رشته در هنرستان  تحصیل کنند.

مسیر علاقه مندان به تحصیل در رشته معماری داخلی

دانش آموزان پایه نهمی که به این رشته علاقه مند هستند برای تحصیل و حرفه ای شدن در این رشته دو مسیر دارند:

مسیر یک : اگر شما رشته معماری داخلی را در هنرستان انتخاب کنید در این حالت شما سه سال در این رشته تا دیپلم تحصیل می کنید سپس برای ورود به دانشگاه، هم می توانید در آزمون فنی و حرفه ای و هم می توانید در کنکور سراسری ریاضی شرکت کنید.

مسیر دو: اگر شما یکی از رشته های نظری را در دبیرستان انتخاب کنید و علاقه مند به ادامه تحصیل در رشته ی معماری داخلی باشید دیگر در آزمون فنی و حرفه ای نمی توانید شرکت کنید و فقط باید از طریق کنکور سراسری ریاضی برای ورود به این رشته اقدام کنید.

نکته ی مهم اینجاست که رشته ی نقشه کشی معماری و معماری داخلی در کنکور سراسری، زیر مجموعه ی گروه ریاضی و فیزیک است یعنی یک دانش آموز هنرستانی اگر به یکی از این دو رشته علاقه مند باشد و بخواهد از طریق کنکور سراسری وارد این رشته شود باید در کنکور رشته ریاضی شرکت کند و نه کنکور هنر.

عناوین درسی رشته معماری داخلی در دوران سه ساله هنرستان:

در سه سال تحصیل در رشته معماری داخلی در هنرستان شما با اصول اولیه معماری و رشته دکوراسیون داخلی، مدل‌های نوآوری و تفکر این حوزه آشنا می‎شوید و عناصر بصری را یاد می‌گیرید. با تاریخ رشته آشنا می‎شوید و حتی گاهی کارآموزی می‌کنید.

ادامه تحصیل در رشته معماری داخلی در مقطع کارشناسی

دانشجویانی که از زیرشاخه فنی و حرفه‌ای و همچنین کار و دانش وارد دانشگاه می‌شوند اغلب در مقطع هنرستان با دروس اولیه معماری داخلی آشنایی نسبی دارند و ورود به دانشگاه و رشته معماری داخلی برای آنها تازگی آنچنانی نخواهد داشت ولی برای دانشجویانی که از رشته ریاضی و فیزیک وارد رشته معماری داخلی شوند، مباحث دارای تازگی و جنبه‌های تازه‌ای خواهد بود.

در طول چهار سال تحصیل در رشته طراحی یا معماری داخلی یا interior design، شما در مقطع کارشناسی باید ۱۱۴ واحد درس اختصاصی، ۲۱ واحد درس عمومی و ۱۴ واحد درس اصلی را بگذرانید و در نهایت پایان‌نامه ارائه کنید. در دفترچه انتخاب رشته، شما این رشته را با نام “کارشناسی حرفه‌ای معماری-طراحی محیط داخلی” پیدا خواهید کرد. زیر بیست دانشگاه در کشور این رشته را ارائه می‌کنند که بسیاری از آن‌ها مراکز علمی- کاربردی و موسسات آموزش عالی هستند.

رشته معماری داخلی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا:

رشته معماری در مقطع کارشناسی ارشد شامل گرایش های متعددی است که دانش‌آموختگان مقطع کارشناسی می‌توانند با مطالعه منابع کارشناسی ارشد بهترین رتبه آزمون ارشد را کسب کرده و در یکی از گرایشهای معماری اسلامی، مهندسی معماری، معماری منظر، انرژی ‏و معماری، معماری داخلی، مطالعات معماری ایران، تکنولوژی معماری، بازسازی پس از سانحه، مدیریت پروژه و ساخت و فناوری ‏معماری ادامه تحصیل دهند.

فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند به عنوان طراح داخلی، طراحی صنعتی، طراح صحنه و مهندس معمار مشغول به کار شوند ‏و یا در ساختمانسازی به طراحی فنی ساختمان‌های مختلف بپردازند.

همچنین برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری در هر کدام از گرایش ها باید با آمادگی کامل و خواندن منابع کنکور دکتری در کنکور شرکت کنند و با آمادگی کامل در جلسه مصاحبه دکتری نیز موفق شوند.

گرایش‌های رشته معماری داخلی برای ادامه تحصیل چه هستند؟

این رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارای مجموعه گرایش‌های مختلفی به شرح ذیل است:‌

• معماری اسلامی
• مهندسی معماری: این گرایش بیشتر به طراحی فضاهایی برای انسان و مطالعه روی ارتقای کیفیت معماری‌های در حال انجام می‌پردازد. در واقع بصورت تخصصی ادامه همان تحصیلات مقطع کارشناسی ولی بصورت تخصصی است.
• معماری منظر: این گرایش به طراحی و ساماندهی فضاهای بیرونی می‌پردازد و بیشتر با محیط طبیعی سرو کار دارد.
• انرژی و معماری: گرایش انرژی معماری با توجه به آلودگی‌های زیست محیطی ایجاد شده و در خطر بودن محیط زندگی انسان‌ها و همچنین لزوم توجه به بحث صرفه‌جویی در مصرف انرژی و ساخت ساختمان هایی با حداقل مصرف انرژی ایجاد شده است و به بحث و مطالعه در این زمینه می‌پردازد.
• معماری داخلی: این گرایش به طراحی فضاهای داخلی و انجام معماری در داخل ساختمان‌های مختلف می‌پردازد و در واقع ادامه همان رشته معماری داخلی است.
• مطالعات معماری ایران: گرایش مطالعات معماری ایران به مطالعه در خصوص پیشینه و تاریخ معماری و شهرسازی ایران می پردازد و بیشتر سعی در بازآفرینی آنچه که فراموش شده و ایجاد ارتباط میان گذشته و آینده دارد.
• تکنولوژی معماری: این گرایش بیشتر در زمینه تکنولوژی‌های نوین ساختمانی و ارتباط میان سازه و معماری به بحث می پردازد.
• بازسازی پس از سانحه: با توجه به احتمال وقوع سوانح و بلایای طبیعی و ایجاد خسارات به بحث ساخت و ساز و محیط، این گرایش سعی در مقابله با اتفاقات ناشی از آن پیش، هنگام و پس از وقوع دارد.
• مدیریت پروژه و ساخت: گرایش مدیریت پروژه همانطور که از اسم آن پیدا است، مرتبط با بحث‌های مدیریتی پروژه‌های عمدتا کلان از قبیل برنامه‌ریزی، هدایت و کنترل است.
• فناوری معماری: این گرایش ادامه دروس فنی ساختمان است و در زمینه تکنولوژی و روش‌های ساخت نوین معماری به مطالعه می پردازد.

مهم‌ترین دروس دانشگاهی رشته معماری داخلی چه هستند؟

در ادامه، به بررسی مهم‌ترین دروس دانشگاهی در رشته معماری داخلی خواهیم پرداخت.

• طراحی معماری داخلی: پس از گذراندن تعدادی از دروس مورد نیاز و داشتن اطلاعات کلی در زمینه معماری داخلی، این دروس به صورت تعدادی درس 3 واحدی در هر ترم ارائه می‌شود و به طراحی معماری فضاهای داخلی یک موضوع بر حسب صلاح‌دید اساتید و سرفصل دانشگاه می‌پردازد. شایان ذکر است که دروس طراحی معماری داخلی مهمترین واحد دانشگاهی در رشته معماری داخلی می باشند.
• اصول فنی ساختمان: از دروس بسیار مهم در معماری داخلی است که به جنبه‌های فنی و اجرایی معماری می‌پردازد.
• بیان معماری داخلی: از مجموعه دروسی است که در چند ترم ارائه می‌شود و برای تقویت قوه خلاقیت و ذوق هنری دانشجویان فوق العاده مفید است.
• آشنایی با تاریخ معماری
• آشنایی با معماری جهان اسلامی
• تاریخ مبلمان
• باغ آرایی
• مقررات معماری داخلی
• گرافیک معماری داخلی
• مدیریت کارگاه
• طرح تغییر عملکرد معماری داخلی
• عناصر مدولار و پیش ساخته
• آشنایی با هنرهای معاصر ایران
• مبانی معماری داخلی
• فرم و فضا
• انسان، طبیعت و آرگونومی
• مقدمات طراحی معماری
• هندسه کاربردی
• عکاسی
• تنظیم شرایط اقلیمی
• تئوری معماری داخلی

نرم افزار های مورد نیاز در رشته معماری داخلی

چون اساس این رشته بر مهارت و کاربرد است استفاده از نرم افزار یکی از ابزارهای مهم افراد حرفه ای در این حوزه هستند پس اگر می خواهید در این حوزه حرفی برای گفتن داشته باشید باید علاوه بر دانش، مهارت و تخصص در این رشته بر نرم افزارهای کاربردی هم مسلط باشید. تسلط بر نرم افزارهایی مثل Adobe Indesign، Photoshop، SketchUp، Cinema 4D، VectorWorks و AutoCad قطعا شما را در این رشته و شغل نسبت به بقیه متمایز خواهد کرد.

یک طراح و معمار داخلی چه کارهایی انجام میدهد:

- بحث و گفتگو با مشتریان، همکاران، پیمانکاران و پیمانکاران فرعی در مورد نیازها و الزامات پروژه (که به اصطلاح بهش تفهیم نامه می گن)  

- انتخاب بهترین روش ها و مواد برای انجام الزامات فضایی که در تفهیم نامه آمده است

- زمان بندی دقیق برای تکمیل مراحل خاصی از پروژه 

- تعیین هزینه پروژه

 - تحقیق در مورد پروژه و طراحی نمونه های اولیه با توجه به نظر و خواست مشتری

- استفاده از نرم افزارهای صنعتی برای ایجاد طرح های کاری و مدل ها 

- تهیه مواد موردنیاز برای اتصالات، مبلمان و دکوراسیون را از فروشنده ها 

- همکاری نزدیک با نقشه بردارها  برای بحث و توافق در مورد هزینه ها و زمان بندی 

- همکاری نزدیک با معماران، متخصصان، طراحان دیگه و پیمانکاران برای حل مشکلات

- همکاری با تیم ساخت برای اطمینان از اینکه طراحی به همون شکل برنامه ریزی شده پیش میرود.

- نظارت از ابتدا تا انتهای پروژه برای اطمینان از  اینکه همه چیز طبق برنامه ریزی مالی و زمانی تفهیم نامه پیش میرود.

امکان ادامه تحصیل در رشته معماری داخلی در خارج از کشور به چه صورت است؟

با توجه فراگیر بودن رشته معماری داخلی و کاربرد آن در سراسر دنیا، این رشته امکان ادامه تحصیل در خارج از کشور را نیز دارد. کشورهای اروپایی همچون انگلستان، آلمان، فرانسه، سوئد، دانمارک، ایتالیا به عنوان یکی از مهدهای معماری تا کشورهای همسایه همچون ترکیه در رشته معماری داخلی بصورت بورسیه تحصیلی و همچنین آزاد، بسته به شرایط خاصِ هریک، به جذب دانشجو می پردازند.

بازارکار رشته تحصیلی معماری داخلی:

با توجه به این که در سطح کارشناسی به جنبه‌های فنی معماری توجه بیشتری می‌شود ، در نتیجه فارغ‌التحصیل این رشته می‌تواند به ساختمان سازی (طراحی فنی ساختمانهای مختلف) بپردازد اما فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد چون جنبه‌های هنری معماری را آموزش دیده است، بیشتر به هنر معماری می‌پردازد. در یک مثال می‌توان گفت که نوع کار لیسانس و فوق لیسانس معماری مثل نوع کار پزشک عمومی و پزشک متخصص است. یعنی لیسانس معماری به کلیات معماری می‌پردازد و فوق لیسانس معماری به صورت تخصصی در این رشته فعالیت می‌کند.

اگر یک مهندس معماری بخواهد فقط در تهران یا در شهرهای بزرگ کار کند فرصتهای شغلی فراوانی برایش وجود ندارد. اما در شهرهای کوچک کمبود مهندس معماری کاملا احساس می‌شود تا جایی که در بعضی از شهرها کار یک مهندس معماری را تکنسین عمران انجام می‌دهد. در حال حاضر دانشجو می‌تواند پس از پایان دوره لیسانس در صورت علاقه‌مندی در یکی از گرایشهای شهرسازی ، مرمت و احیاء بناها، معماری منظر و یا معماری تخصصی ادامه تحصیل دهد و یا این که زودتر وارد بازار کار شده و به عنوان معمار فنی به طراحی تک بناها یا مجموعه‌های زیستی کوچک پرداخته و یا ناظر اجرای طرح و سرپرست دفاتر مشاوره باشد. مهندس معمار علاوه بر طراحی بناها می‌تواند به طراحی و ساخت ماکت و طراحی معماری داخلی بپردازد و یا به عنوان ناظر ساخت فعالیت کند. در ضمن فارغ‌التحصیل معماری آمادگی کار در رشته‌های مرتبط با معماری مثل طراحی صحنه و یا طراحی صنعتی را نیز دارد.

میزان در امد‌ طراحان داخلی

ذکر این نکته حائز اهمیت است که یک معمار داخلی موفق، لزوما تحصیلات دانشگاهی بالایی ندارد چراکه بازار کار رشته‌های مرتبط با معماری از جمله معماری داخلی، پیش از آن که نیاز به تحصیلات و مدرک دانشگاهی داشته باشند، به تلاش‌های فردی دانشجو و آموخته‌های حاصل از تمرین و ممارست وی نیاز دارند.

به طور کلی میزان درآمد شما به عنوان یک معمار داخلی به تخصص، مهارت و تجربه شما بستگی دارد. پس مهارت و تخصص خود را افزایش دهید و بازار را به سوی خود جذب کنید.

میزان درآمد شما به موفقیت پروژه‌های اولیه و رضایت مشتریانتان بستگی شدیدی دارد. 

هر چه در سال‌های اولیه کیفیت و هنر خود را بهتر و بیشتر به نمایش بگذارید نتایج مالی و شغلی آن را در سال‌های بعد لمس خواهید کرد.

توجه داشته باشید هنگامی که رقابت سختی پیش روی شما هست شما نیز باید سخت تر تلاش کنید و زمان صرف کنید کارهای باکیفیت عالی را ارائه دهید. به عنوان مثال از وب سایت های خارجی و منابع خارجی در شبکه های مجازی الگو برداری کنید و نمونه های شیک و به روزی را در کارهای خود داشته باشید. می توانید الگوهای مدرن و روز دنیا را با سبک‌های ایرانی ترکیب کنید و مخاطبان و مشتری های خود را افزایش دهید و سهم درآمدی بیشتری را از بازار کسب کنید.