اقیانوس فضایی! - آکا

اقیانوس فضایی!

ماه گذشته دو مقاله در مجله‌یNature، در پاسخ به این پرسش که آیا قمر زحل، انسلادوس، دارایاقیانوس شور و مایع می‌باشد، مواضع مخالفینسبت به هم گرفتند.
یک گروه تحقیق از اروپا می‌گوید ستون‌هایعظیم آب که به صورت فواره‌هایغول پیکر از قطب جنوب این قمر جاریمی‌شوند، از یک اقیانوس شور سرچشمه می‌گیرند.

گروه دیگر، از دانشگاه کلرادو، اظهار می‌دارد که این آبفشان‌هایمفروض برایحاصل شدن از یک اقیانوس، از سدیم کافیبرخوردار نیستند. حقیقت ممکن است به جستجو‌یحیات فرازمینیو همچنین به درک ما از نحوه‌یشکل گیریاقمار سیاره‌ایبستگیداشته باشد.
ابتدا فضا‌پیمایکاسینیاین ستون آب را در کاوش خود از سیاره‌یحلقه‌دار بسیار بزرگ در سال 1384/ 2005 کشف کرد. انسلادوس بخار آب، گاز و خرده‌ریزهاییخ را به فضا، به ارتفاعیدر حدود صدها کیلومتر بالاتر از سطح قمر، پرتاب می‌کند.
این قمر، که در خارجی‌ترین حلقه‌یE زحل در گردش است، یکیاز سه جرم خارجیمنظومه شمسیاست که فوران‌هایفعالیاز گرد و غبار و بخار تولید می‌کند. علاوه براین، گذشته از زمین و مریخ و قمر مشتری، اروپا، انسلادوس یکیاز مکان‌هاییدر منظومه شمسیاست که ستاره‌شناسان دارایشواهد مستقیمیاز وجود آب در آن ناحیه هستند.
محققان اروپایی، به سرپرستیفرانک پستبرگ (Frank Postberg) از دانشگاه هیدلبرگ در آلمان، از کشف نمک‌هایسدیم در میان گرد و غبار خارج شده از ستون‌هایآب انسلادوس گزارش دادند. پستبرگ و همکارانش داده‌ها را، که از تحلیل‌گر غبار کیهانیCosmic Dust Analyzer       (CDA) متصل به فضا‌پیمایکاسینیبه دست آمده، مطالعه کرده‌اند و با اطلاعات حاصل از تجربیات آزمایشگاهیتلفیق نموده‌اند.

آن‌ها می‌گویند دانه‌هاییخیدر آبفشان انسلادوس دارایمقدار قابل توجهیاز نمک‌هایسدیم می‌باشند که نشان‌دهنده‌یاقیانوس شور در اعماق بسیار پایین هستند.
نتایج مطالعه‌یآن‌ها بر این مطلب دلالت می‌کند که غلظت نمک طعام در این اقیانوس می‌تواند همانند اقیانوس‌هایزمین و در حدود 3/0-1 مول نمک در هر کیلو‌گرم از آب باشد.

ولیمطالعات کلرادو تعبیر متفاوتیرا ارائه می‌کند. نیکلاس اشنایدر (Nicholas Schneider)، از آزمایشگاه بولدر ( مربوط به فیزیک جو و فضا) و همکارانش می‌گویند مقدار زیاد سدیم در این آبفشان باید همان میزان نور زرد ساطع کند که از چراغ‌هایخیابان حاصل می‌شود و بهترین تلسکوپ‌هایدنیا می‌توانند حتیتعداد کمیاز اتم‌هایسدیم چرخان به دور زحل را شناساییکنند.

"اینها همه فرضیه هستند ولیما نمی‌توانیم با نتایجیکه تا کنون به دست آوریم هیچ کدام را تأیید کنیم. ما باید همه‌یآن‌ها را در نظر داشته باشیم".
تیم اشنایدر با استفاده از دو تلسکوپ نشان داد مقدار کمیاتم‌هایسدیم در بخار آب وجود دارد.  اشنایدر گفت: " حمایت از فرضیه‌یآبفشان بسیار جالب توجه بوه است. ولی آنچه که طبیعت می‌گوید اینگونه نیست".

یک توضیح مطرح شده برایاین نتایج متفاوت چنین است که غارهایعمیق ممکن است در جاییکه آب به آرامیتبخیر می‌شود، وجود داشته باشند. هنگامیکه فرآیند تبخیر کند است بخار حاویمقدار کمیسدیم می‌شود همانند آبیکه از اقیانوس تبخیر می‌شود. سپس این بخار درحین عبور از شکاف‌هایکوچک به فضایخلاء به صورت فواره در‌می‌آید.

او گفت: "اگر این تبخیر شدیدتر می‌شد نمک بیشتریدر برمی‌گرفت. این طرح تبخیر کند از یک اقیانوس غار مانند عمیق با نتایجیکه تا‌کنون به دست آوردیم محتمل است".

ولیاشنایدر توضیح‌هایمتعدد دیگر برایفواره‌ها را به یک اندازه قابل قبول دانست. او گفت: "احتمال دارد یخ گرم به فضا تبخیر شود. حتیممکن است مکان‌هاییباشند که پوسته در اثر حرکات در جهت مخالف خودش ساییده ‌شود و این اصطکاک، آب مایع تولید می‌کند سپس این آب به فضا تبخیر می‌شود".

"اینها همه فرضیه هستند ولیما نمی‌توانیم با نتایجیکه تا کنون به دست آوریم هیچ کدام را تأیید کنیم. ما باید همه‌یآن‌ها را در نظر داشته باشیم".
منبع: universetoday.com